ΒΡΕΙΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ FACΕBOOK (Ηλεκτρολογικές Ενημερώσεις) ΚΑΙ ΚΑΝΤΕ LIKE

Κάντε εγγραφή στο κανάλι μας στο youtube

Κάντε εγγραφή στο κανάλι μας στο youtube
Youtube

Τετάρτη 31 Αυγούστου 2016

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

Η παραγωγή καλωδίων χαμηλής τάσης έως 1kv με θερμοπλαστική μόνωση PVC, ανάλογα με τον τύπο τους, οφείλει να ακολουθεί τα ευρωπαϊκά πρότυπα κατασκευής (ΕΝ) ή τα εναρμονισμένα πρότυπα κατασκευής  (HD), καθώς και τα εθνικά πρότυπα του ΕΛΟΤ εφόσον υπάρχουν, για τη διασφάλιση της ποιότητας τους.

Οι παραγωγικές μονάδες έχουν τη δυνατότητα να πιστοποιηθούν με το Ευρωπαϊκό  Σήμα Ποιότητας «HAR» της CENELEC, εφόσον τηρούν τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές των προτύπων κατασκευής, πραγματοποιούν δοκιμές τύπου και σειράς κατά περίπτωση, διαθέτουν εργαστήρια με διακριβωμένο εξοπλισμό και εφαρμόζουν διαδικασίες ποιότητας σύμφωνα με το ISO 9001:2008, το οποίο αποτελεί πρότυπο διαχείρισης ποιότητας.

Το πεδίο εφαρμογής της συμφωνίας CENELEC HAR είναι να παρέχει ένα σήμα συμμόρφωσης, σύμφωνα με τα CENELEC HDs και ΕΝs σχετικά με τα καλώδια, το οποίο άνευ όρων ν’ αναγνωρίζεται από όλες τις συμμετέχουσες εγκεκριμένες  χώρες ως ισοδύναμο εθνικής σήμανσης. Τα καλώδια που διαθέτουν πιστοποίηση «HAR» χρησιμοποιούνται σε μια μεγάλη γκάμα εφαρμογών που περιλαμβάνει αυτοματισμούς και ελέγχους διεργασιών, δομικές κατασκευές, έργα σιδηροδρομικών και μεταφορικών κατασκευών, καθώς και χρήση τους σε συσκευές οικιακής χρήσης. Ως εκ τούτου, η πιστοποίηση αυτών με γνώμονα την απρόσκοπτη διακίνηση τους στην ευρωπαϊκή αγορά θεωρείται επιβεβλημένη.

Πρότυπα κατασκευής & δοκιμών

Τα πρότυπα κατασκευής και δοκιμών των καλωδίων είναι μεταξύ άλλων:
EN 50525 – 01:2011
Ηλεκτρικά καλώδια – Καλώδια ενέργειας χαμηλής τάσης ονομαστικής τάσης μέχρι και 450/750 V (U0/U) – Μέρος 1: Γενικές απαιτήσεις
EN 50525.02.11:2011
Ηλεκτρικά καλώδια – Καλώδια ενέργειας χαμηλής τάσης ονομαστικής τάσης μέχρι και 450/750 V (U0/U) – Μέρος 2-11: Καλώδια για γενικές εφαρμογές – Εύκαμπτα καλώδια με θερμοπλαστική μόνωση από PVC
ΕΛΟΤ ΕΝ 50395
Μέθοδοι ηλεκτρικών δοκιμών για καλώδια ενέργειας χαμηλής τάσης
ΕΛΟΤ ΕΝ 50396
Μέθοδοι μη ηλεκτρικών δοκιμών για καλώδια ενέργειας χαμηλής τάσης

Υπάρχει βέβαια πληθώρα προτύπων, ανάλογα με τον τύπο και τις μεθόδους δοκιμών των καλωδίων, τα οποία είναι απαραίτητα για την κατασκευή τους και βρίσκονται αναλυτικά στη ιστοσελίδα της CENELEC, http://www.cenelec.eu/  &  http://www.iec.ch/

Η πιστοποίηση των εύκαμπτων καλωδίων είναι υποχρεωτική στην περίπτωση που αυτά χρησιμοποιούνται σε εφαρμογές ρευματοδοτών – ρευματοληπτών και συγκεκριμένα  παροχών ηλεκτρικών συσκευών καθώς και προεκτάσεων  καλωδίων.

Οδηγίες Νέας Προσέγγισης

Το ηλεκτρολογικό υλικό  περιλαμβάνεται στα προϊόντα που εμπίπτουν στις  Οδηγίες      Νέας Προσέγγισης και συγκεκριμένα στην Οδηγία Νέας Προσέγγισης Χαμηλής Τάσης(LVD), για τις χώρες της ΕΕ.

Οι οδηγίες αυτές εξυπηρετούν τις ανάγκες της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς στην     ελεύθερη και απρόσκοπτη διακίνηση  των προϊόντων που κατασκευάζονται εντός των ευρωπαϊκών συνόρων. Με άλλα λόγια, οι Οδηγίες αυτές είναι τεχνικοί κανονισμοί που υποδεικνύουν τον τρόπο της κατασκευής των προϊόντων και σχετίζονται με την ασφάλεια και την προστασία των καταναλωτών και του περιβάλλοντος.

Δήλωση Συμμόρφωσης

Για τις ηλεκτρικές συσκευές που εμπίπτουν στην Οδηγία Χαμηλής Τάσης, LVD (Low Voltage Directive), ο κατασκευαστής, αφού τις υποβάλει σε διαπιστευμένο εργαστήριο και περάσουν τις δοκιμές τύπου, δηλώνει με τη Δήλωση Συμμόρφωσης, CE (Certification of conformity), ότι θα κατασκευάζει ακριβώς τα ίδια προϊόντα με αυτό που πέρασε τις δοκιμές τύπου, συμμορφώνεται με το πρότυπο κατασκευής, καταθέτει τεχνικό φάκελο και δεσμεύεται για τούτο φέροντας αποκλειστικά την ευθύνη της παραγωγής τους. Αυτή είναι η δήλωση CE και ο κατασκευαστής εξασφαλίζοντας δοκιμές τύπου και κάνοντας τη δήλωση CE μπορεί να επιθέσει το σήμα CE και το προϊόν να κυκλοφορεί εντός Ευρωπαϊκών συνόρων. Η σήμανση CE δεν αποτελεί σήμα ποιότητας ή σήμανση πιστοποιημένης διαδικασία παραγωγής. Είναι μια κοινοτική σήμανση, ότι το προϊόν τηρεί τις βασικές απαιτήσεις ασφάλειας κατά τη δέσμευση του κατασκευαστή.

Ρευματοδότες

Από την ελληνική εθνική νομοθεσία προκύπτει ότι για την κατηγορία του ηλεκτρολογικού υλικού των ρευματοδοτών -  ρευματοληπτών, απαιτείται πιστοποίηση και καταχώρηση στο υπουργείο Ανάπτυξης σύμφωνα με την ΚΥΑ Αρ. 529/28/01/2000, που καθιερώθηκε με γνώμονα την προστασία του καταναλωτή. Τέτοια προϊόντα είναι οι ρευματοδότες - ρευματολήπτες (φις europlug, φις σούκο αρσενικά, φις σούκο θηλυκά) αλλά και οι παροχές συσκευών και οι προεκτάσεις καλωδίων.  Για τα παραπάνω προϊόντα χρειάζεται, εκτός από τις δοκιμές τύπου, να εφαρμόζεται στην παραγωγή σύστημα ποιότητας πιστοποιημένο από φορέα πιστοποίησης και να ελέγχονται τα προϊόντα στο 100% της παραγωγής.

Η πιστοποίηση των προϊόντων αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την καταχώρησή τους στο υπουργείο Ανάπτυξης. Προϊόντα που δεν είναι καταχωρημένα, δεν επιτρέπεται να διατίθενται στους καταναλωτές, ενώ ο αριθμός καταχώρησης πρέπει να συνοδεύει το προϊόν στο σημείο πώλησής του, καθώς γίνονται έλεγχοι από την εποπτεία της αγοράς του αρμόδιου υπουργείο Ανάπτυξης.

Πρότυπα ρευματοδοτών

Τα πρότυπα κατασκευής και δοκιμών των ρευματοδοτών – ρευματοληπτών είναι τα εξής:
·         IECEE CEE 7 ed.2.0 (1963-05): Προδιαγραφή για Ρευματοδότες –Ρευματολήπτες για οικιακή και παρόμοιες χρήσεις
·         IEC 60884-1:2013: Ρευματοδότες –Ρευματολήπτες για οικιακή και παρόμοιες χρήσεις. Μέρος 1 : Γενικές Απαιτήσεις
Πιστοποίηση στα προϊόντα του μπορεί να κάνει ο κάθε παραγωγός ανεξάρτητα από την υποχρεωτική πολιτική που εφαρμόζεται στα συγκεκριμένα προϊόντα (ρευματοδότες – ρευματολήπτες). Τα πιστοποιημένα προϊόντα και οι πιστοποιημένες διαδικασίες παραγωγής που τα συνοδεύουν καθώς και  η παρακολούθηση των διεργασιών παραγωγής από τους φορείς πιστοποίησης, δημιουργούν μια δυναμική προβολή του προϊόντος και ένα σαφές ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Η πιστοποίηση ενός συστήματος παραγωγής με ένα ISO 9001:2008 επικεντρώνεται σε διαδικασίες ποιότητας, αλλά το πιστοποιημένο προϊόν διασφαλίζει την αξιόπιστη κατασκευή του, σύμφωνα με τον ενδεδειγμένο τρόπο παραγωγής που προκύπτει από την παγκόσμια τυποποίηση.

Ο κάτοχος πιστοποιητικών ποιότητας μπορεί με την υποβολή των δοκιμών τύπου και το πιστοποιητικό που κατέχει από ένα οργανισμό πιστοποίησης, φορέα κοινοποιημένο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να λάβει και πιστοποίηση από άλλους οργανισμούς των άλλων κρατών, καθώς υπάρχει το πλαίσιο αμοιβαίας αναγνώρισης των φορέων. Ως εκ τούτου, το προϊόν έχοντας το Ελληνικό Σήμα Πιστοποίησης, μπορεί να λάβει και σήματα ποιότητας άλλων φορέων άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Αρκεί  να συμφωνεί με τα πρότυπα κατασκευής που ισχύουν σε αυτές τις χώρες και να υλοποιηθούν μια σειρά από συμπληρωματικές δοκιμές αν είναι απαραίτητες, για τη χώρα από την οποία επιθυμεί να λάβει πιστοποίηση.

Αξιόπιστα εργαστήρια

Στη χώρα μας υπάρχουν σήμερα αξιόπιστα εργαστήρια δοκιμών και πιστοποίησης, διαπιστευμένα στα πεδία, δηλαδή φορείς οι οποίοι έχουν πιστοποιημένη την ικανότητα δοκιμών βάσει πιστοποιητικών του ΕΣΥΔ (Εθνικού Συμβουλίου Διαπίστευσης) και διαθέτουν την υποδομή, και το εύρος του εξοπλισμού, ώστε να πραγματοποιούν δοκιμές σε προϊόντα απόλυτα σύμφωνες με τα αντίστοιχα πρότυπα. 

Τα προϊόντα που εισάγονται από ευρωπαϊκές ή από  τρίτες χώρες και συνήθως από την Κίνα, εφόσον είναι πιστοποιημένα, μπορούν χωρίς πρόβλημα να λάβουν αριθμό καταχώρησης. Σημαντικό πρόβλημα στην αγορά δημιουργούν εισαγόμενα κινέζικα συνήθως προϊόντα που παρά τα σήματα πιστοποίησης που φέρουν είναι εντελώς ακατάλληλα, καθώς τα καλώδια που περιλαμβάνουν οι παροχές τους είναι κατασκευασμένα από μη ενδεδειγμένα υλικά, αλλά και το προϊόν δεν συμφωνεί με το τυποποιητικά φύλλα. Μια αποτελεσματική ενέργεια για τη διασφάλιση της ποιότητας των εισαγόμενων, εκτός από τον ενδελεχή έλεγχο των αποτελεσμάτων δοκιμών είναι η παραλαβή δειγμάτων και ο έλεγχος αυτών από τα ελληνικά εργαστήρια πιστοποίησης πριν καταχωρηθούν στο υπουργείο Ανάπτυξης και διατεθούν στην αγορά.

Το ηλεκτρολογικό υλικό και τα καλώδια αποτελούν σημαντικό  κλάδο της ελληνικής μεταποιητικής παραγωγής. Η παραγωγή των καλωδίων είναι επιβεβλημένο να γίνεται σύμφωνα με τα τυποποιητικά πρότυπα, ώστε να εξασφαλίζεται  η ορθή διάθεσή τους, στον καταναλωτή ηλεκτρολόγο εγκαταστάτη. Η παραγωγή του ηλεκτρολογικού, επίσης, οφείλει να ακολουθεί την προτυποποίηση, καθώς η διάθεση  στους καταναλωτές των ηλεκτρολογικών προϊόντων, πρέπει να γίνεται με γνώμονα την ασφάλεια και την εύκολη χρήση τους.


*Η κα Μαριάνθη Λεμονιά είναι τεχνολόγος τυποποίησης και διακίνησης, Logistician Τ.Ε., στην εταιρεία Χαραλαμπίδη ΑΕ.
ΠΗΓΉ:electrologos.gr

Τρίτη 30 Αυγούστου 2016

ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΔΙΑΚΟΠΤΩΝ ΙΣΧΥΟΣ

Ονομαστική ικανότητα διακοπής διακοπτών ισχύος

Η Ονομαστική ικανότητα διακοπής βραχυκυκλώματος είναι μία σημαντική αλλά ταυτόχρονα και δύσκολη έννοια που αναφέρεται στους Δ.Ι. και περιγράφεται αναλυτικά στο πρότυπο EC 60947-2

Ο Δ.Ι εχει π.χ In=100A και πρέπει να ανοίξει σε περίπτωση σφάλματος. διακρίνουμε δύο είδη σφαλμάτων
·                                  Το σφάλμα είναι μία υπερφόρτιση του κυκλώματος π.χ το ρεύμα του φορτίου έγινε 200 Α.
Tο θερμικό στοιχείο στοιχείο θα διαγνώσει το σφάλμα και αν αυτό ξεπεράσει σε χρονική διάρκεια την χρονική καθυστέρηση που είναι ρυθμισμένο το θερμικό τότε  και θα δώσει εντολή απόζευξης (trp).
Οι επαφές του διακόπτη θα ξεκινήσουνε να ανοίξουνε, στους φλογοκρύπτες θα δημιουργηθεί ένα τόξο που θα σβηστεί εύκολα και οι επαφές να έλθουνε στην θέση OFF.
Αυτό μπορεί να επαναληφθεί αρκετές χιλιάδες φορές π.χ 10000.
·                                  
·                                 Το σφάλμα είναι βραχυκύκλωμα και μάλιστα ότι χειρότερο μπορούμε να περιμένουμε π.χ 10000 Α.
Το μαγνητικό στοιχείο θα διαγνώσει το σφάλμα και χωρίς καμία καθυστέρηση θα δώσει εντολή απόζευξης.
Οι επαφές του διακόπτη θα ξεκινήσουνε να ανοίξουνε, στους φλογοκρύπτες θα δημιουργηθεί ένα πολύ δυνατό τόξο που αν δεν σβηστεί εγκαιρα διότι ο Δ.Ι δεν έχει την σωστή ικανότητα,  θα λιώσει τις επαφές και ίσως εξαερώσει τα χάλκινα μέρη του δημιουργώντας μια τοπική έκρηξη .
Από το παραπάνω παράδειγμα καταλαβαίνουμε πόσο κρίσιμο μέγεθος αλλά και ταυτόχρονα πόσο σχετικό είναι η ικανότητα διακοπής του Δ.Ι.

Αναμενόμενο ρεύμα βραχυκυκλώματος

Σε απλές οικιακές ή βοιμηχανικές εγκαταστάσεις συνδεδεμένες στο δημόσιο δίκτυτο της ΔΕΗ το ρεύμα αυτό προκύπετ από την ονομαστηή ισχύ του Μ/Σ σε KVA και την τάση βραχυκύκλωσης του.
Για παράδειγμα αν είναι S=500 kVA και uk=5% τότε το αναμενόμενο ρεύμα βραχυκυκλώνματος για συμμετρικό στέρεο βραχυκύκλωμα  είναι Ik = 500/1.73*5  
Θυμίζουμε ότι το ρεύμα αυτό

·                                 Rated ultimate short–circuit-breaking capacity, Icu = Ρεύμα που πρέπει να διακόψει ο Δ.Ι δύο διαδοχικές φορές χωρίς να δημιουργήσει ζημιά. Στη συνέχεια πρέπει ο Δ.Ι να αντικατασταθεί.
Θυμίζει δηλαδή τον αερόσακο του αυτοκινήτου. Ανοίγει αυτόματα κατά τη σύγκρουση, μας σώζει τη ζωή ,  αλλά το αυτοκίνητο πρέπει να το αντικαταστήσουμε. .
·                                  
·                                 Rated service short–circuit-breaking capacity Ics = Ρεύμα που πρέπει να διακόψει ο Δ.Ι τρεις διαδοχικές φορές χωρίς να δημιουργήσει ζημιά.
Στη συνέχεια πρέπει ο Δ.Ι. να μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί με το ονομαστικό του ρεύμα..
Παρακάτω βλέπουμε τα τεχνικά χαρακτηριστικά δύο κατασκευαστών. Σημειώστε τις μεταξύ τους ομοιότητες και η κοινή ορολογία και τα κοινά σύμβολα που χρησιμοποιούνε 

Τεχνικά χαρακτηριστικά MCCB της εταιρείας HAGER


Τεχνικά χαρακτηριστικά MCCB της εταιρείας ABB


πηγή:ti-soft.com

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΚΑΛΩΔΙΩΝ-ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΩΝ-ΠΥΛΩΝΩΝ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΗ ΑΠΟΣΤΑΣΗ

Μερικά ερωτήματα

Πόσο ακτινοβολούν πυλώνες, καλώδια και μετασχηματιστές της ΔΕΗ; 
Τι τιμές ηλεκτρικών και μαγνητικών πεδίων προκαλούν επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και πότε αυτές καταγράφονται; 
Γιατί οι συχνότερες αιτίες ανεβασμένων τιμών δεν είναι αυτές που φαντάζεστε…; Ποια η ασφαλής απόσταση και πως θα μετρήσετε τις ακτινοβολίες που εκπέμπουν;




Πως λειτουργεί το ηλεκτρικό δίκτυο
Η ηλεκτρική ενέργεια δημιουργείται με τη χρήση γεννητριών στους σταθμούς παράγωγής και μεταφέρεται με τη βοήθεια μεταλλικών πυλώνων μέσω αγωγών μεταφοράς (καλώδια υπερυψηλής τάσης 400KV ή υψηλής τάσης 150ΚV όπου KV=kiloVolt=1000Volt) σε υποσταθμούς της ΔΕΗ.
Από εκεί η ενέργεια φτάνει στους καταναλωτές μέσω του δικτύου διανομής (καλώδια πάνω σε τσιμεντένιες / ξύλινες κολώνες ή υπογείως), αφού πρώτα η τάση του ρεύματος με τη χρήση μετασχηματιστών υποβιβαστεί στα 20KV (καλώδια μέσης τάσης) για βιομηχανική χρήση και στα 230/400V (καλώδια χαμηλής τάσης) για οικιακή χρήση.
Τι ακτινοβολίες εκπέμπουν καλώδια και μετασχηματιστές
Όλα τα παραπάνω αγώγιμα μέρη του ηλεκτρικού δικτύου παράγουν ηλεκτρικά πεδία εναλλασσόμενου ρεύματος επειδή βρίσκονται υπό τάση και μαγνητικά πεδία εναλλασσόμενου ρεύματος επειδή διαρρέονται από ρεύμα. Το ρεύμα αποκαλείται εναλλασσόμενο γιατί τα ηλεκτρόνια στους ηλεκτροφόρους αγωγούς αλλάζουν φορά κίνησης 50 φορές το δευτερόλεπτο (συχνότητα 50Hz στην Ευρώπη).
Ηλεκτρικά πεδία
·         Τα ηλεκτρικά πεδία αυτά μπλοκάρονται από διάφορα γειωμένα αγώγιμα αντικείμενα όπως δέντρα, τα περισσότερα οικοδομικά υλικά κ.α.
·         Ανεβασμένες τιμές ηλεκτρικών πεδίων καταγράφονται συνήθως μόνοσε εξωτερικούς χώρους πλησίον γραμμών υψηλής ή μέσης τάσης.
·         Πηγή ηλεκτρικών πεδίων αποτελούν τα καλώδια των γραμμών υψηλής τάσης και όχι οι πυλώνες (οι τιμές ακτινοβολιών, λόγω μεγαλύτερου ύψους καλωδίων είναι χαμηλότερες στα σημεία των πυλώνων).
·         Συνηθέστερη πηγή των ηλεκτρικών πεδίων στο εσωτερικό των κατοικιών, είναι τα καλώδια ρεύματος που βρίσκονται εσωτερικά των τοίχων και οι ηλεκτρικές συσκευές και όχι οι γραμμές της ΔΕΗ. Σφάλματα στην μόνωση των καλωδίων ή λάθος συνδέσεις συσκευών (π.χ. μη σύνδεση φωτιστικών οροφής με τον αγωγό προστασίας) μπορεί να δώσουν ανεβασμένες τιμές.
Μαγνητικά πεδία
·         Τα μαγνητικά πεδία διαπερνούν ανεπηρέαστα σχεδόν όλα τα δομικά υλικά.
·         Ανεβασμένες τιμές μαγνητικών πεδίων συνήθως καταγράφονται κοντά σε γραμμές υψηλής τάσης αλλά και κοντά σε καλώδια χαμηλής ή/και μέσης τάσης, ιδιαίτερα σε πυκνοκατοικημένες περιοχές (π.χ. σε διαμερίσματα 1ου και 2ου ορόφου που έχουν κοντά τους εναέρια καλώδια ή σε υπόγειους ή ισόγειους χώρους όταν από το μπροστινό πεζοδρόμιο περνούν υπόγεια).
·         Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία η συνηθέστερη αιτία υψηλών τιμών μαγνητικών πεδίων είναι τα καλώδια χαμηλής τάσης που βρίσκονται σε κάθε δρόμο. Μόνο το 23% των περιπτώσεων υψηλών τιμών οφείλεται στις γραμμές υψηλής τάσης.
·         Αυτό συμβαίνει γιατί τα μαγνητικά πεδία εξαρτώνται από την ποσότητα ηλεκτρικού ρεύματος που τα διαρρέει και τα καλώδια χαμηλής τάσης μπορεί να διαρρέονται από μεγάλες ποσότητες ρεύματος ιδιαίτερα σε πυκνοκατοικημένες περιοχές. Επιπλέον τα καλώδια χαμηλής τάσης συνήθως βρίσκονται σε πιο κοντινές αποστάσεις από ότι τα καλώδια υψηλής τάσης (που έχουν ελάχιστη απόσταση 20 μέτρων από τις κατοικίες).
·         Οι μετασχηματιστές/υποσταθμοί της ΔΕΗ δημιουργούν τοπικά ανεβασμένα μαγνητικά πεδία, που όμως μειώνονται σε κοντινή απόσταση (συνήθως <5 μέτρων). Ωστόσο, τα καλώδια χαμηλής ή μέσης τάσης που ξεκινούν από τους μετασχηματιστές δημιουργούν συνήθως ανεβασμένα μαγνητικά πεδία λόγω της διαρροής τους με μεγάλη ποσότητα ρεύματος. Στις απομακρυσμένες από το μετασχηματιστή κατοικίες τα μαγνητικά πεδία από τα καλώδια χαμηλής τάσης είναι χαμηλότερα, αφού το περισσότερο ρεύμα έχει ήδη διανεμηθεί στις προηγούμενες, πιο κοντινές στο μετασχηματιστή κατοικίες.
·         Μπορείτε να μειώσετε την έκθεση σας στα μαγνητικά πεδία από τα καλώδια της ΔΕΗ αυξάνοντας την απόσταση σας από αυτά.
·         Τα υλικά μαγνητικής θωράκισης, αποτελούν κράματα μετάλλων (όχι μόλυβδος!) με πολύ υψηλή μαγνητική διαπερατότητα, τα οποία όμως έχουν πολύ υψηλό κόστος (>150 ευρώ/m2) και άλλες ιδιαιτερότητες. Η τοποθέτηση τους δεν προτείνεται χωρίς να έχει προηγηθεί μέτρηση των μαγνητικών πεδίων.
·         Μείωση των μαγνητικών πεδίων είναι εφικτή, σε περίπτωση που η ΔΕΗ υπογειοποιήσει τα γειτονικά καλώδια ή τα μεταφέρει σε πιο απομακρυσμένο σημείο (π.χ στην απέναντι πλευρά του δρόμου). Αν και δεν συνηθίζονται τέτοιες λύσεις, αν επιθυμείτε να θέσετε το ζήτημα σας, επικοινωνήστε με τον Διαχειριστή του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ, τηλ:2109281600). Η κινητοποίηση της ΔΕΔΔΗΕ μετά από καταγγελία πολίτη δεν αποκλείεται (με το κόστος των εργασιών να επιβαρύνει τον καταγγέλοντα), ωστόσο δεν είναι συνηθισμένη (πιο εφικτή σε περιπτώσεις καλωδίων χαμηλής τάσης και λιγότερο εφικτή σε περιπτώσεις καλωδίων μέσης και υψηλής τάσης).
Είναι πιο ασφαλείς οι υπόγειες σε σχέση με τις υπέργειες (εξωτερικές) γραμμές ρεύματος;
Στις υπόγειες γραμμές τα ηλεκτρικά πεδία μηδενίζονται λόγω της φυσικής γείωσης τους και τα μαγνητικά πεδία μειώνονται γρηγορότερα με την απόσταση λόγω κοντινότερης απόστασης των καλωδίων.
Ωστόσο, επειδή οι υπόγειες γραμμές δεν είναι εμφανείς και συχνά βρίσκονται σε πολύ κοντινές αποστάσεις από χώρους υψηλής χρήσης, μπορεί να προκαλούν αρκετά υψηλά μαγνητικά πεδία χωρίς να το υποψιαζόμαστε σε ισόγεια ή υπόγεια διαμερίσματα ή καταστήματα, σε αυλές, κήπους, πεζοδρόμια κ.α.
Γιατί έχει αυξηθεί η επιβάρυνση μας από το δίκτυο ηλεκτρισμού
1. Η μεγάλη επέκταση του ηλεκτρικού δικτύου πολλαπλασίασε τα σημεία έκθεσης σε ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες. Οι γραμμές μεταφοράς έχουν δεκαπλασιαστεί και τα δίκτυα διανομής έχουν εικοσαπλασιαστεί από το 1960 μέχρι σήμερα. Αντίστοιχη είναι και η αύξηση των μετασχηματιστών/υποσταθμών της ΔΕΗ. Στην Αθήνα υπάρχουν 3.500 μετασχηματιστές εγκαταστημένοι σε υπόγεια κατοικιών και 12.000 σε υπαίθριους χώρους (υπάρχουν μετασχηματιστές ελαίου ή αέρος - κάποιοι παλαιότεροι μετασχηματιστές ελαίου περιέχουν κλοφέν, το οποίο θεωρείται επικίνδυνο για την υγεία και έχει απαγορευτεί).

2. Η μεγαλύτερη κατανάλωση ρεύματος υπερφορτώνει τις υπάρχουσες γραμμές δημιουργώντας μεγαλύτερα εκπεμπόμενα μαγνητικά πεδία. Μόνο την χρονική περίοδο 1990-2009 καταγράφηκε αύξηση >50% της κατανάλωσης ηλεκτρισμού

3. Οι ακτινοβολίες που εκπέμπονται από τα καλώδια σήμερα έχουν πιο επιβαρυντική κυματομορφή. Η εκτεταμένη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών μη γραμμικού φορτίου όπως λαμπτήρες φθορισμού, αντάπτορες εναλλασσόμενου ρεύματος, ηλεκτρονικοί διακόπτες dimmer, κλιματιστικά inverter, τηλεοράσεις plasma, φωτοβολταϊκά συστήματα κ.α. έχει ως αποτέλεσμα την παραμόρφωση του απλού ημιτονοειδούς σήματος των 50Hz του ηλεκτρικού δικτύου με αρμονικές υψηλών συχνοτήτων. Το φαινόμενο αποκαλείται «Βρώμικός Ηλεκτρισμός» επειδή προκαλεί την υπερθέρμανση του ουδετέρου αγωγού και την πρόωρη γήρανση των συσκευών. Επιστήμονες θεωρούν ότι η νέα κυματομορφή του ηλεκτρικού δικτύου είναι ιδιαίτερα επιβαρυντική για τον άνθρωπο.
Επηρεάζουν τον άνθρωπο οι ακτινοβολίες από το δίκτυο ηλεκτρισμού; Με ποιες ασθένειες συνδέονται;
·         Σύμφωνα με τον οδηγό της Διεθνούς Επιτροπής Προστασίας από τις Μη-Ιονίζουσες ακτινοβολίες, η αλληλεπίδραση με τα εναλλασσόμενα ηλεκτρικά πεδία προκαλεί την ροή ηλεκτρικών φορτίων στο ανθρώπινο σώμα και τον επαναπροσανατολισμό των ηλεκτρικών δίπολων στους ιστούς, ενώ τα μαγνητικά πεδία προκαλούν την κυκλοφορία ηλεκτρικών ρευμάτων ερεθίζοντας τα νευρικά, μυϊκά και αισθητήρια κύτταρα.
·         Ισχυρά ηλεκτρικά πεδία όπως αυτά που υπάρχουν κάτω από γραμμές υψηλής τάσης προκαλούν το ανασήκωμα στις τρίχες μας ενώ ισχυρά μαγνητικά πεδία σε ένα χώρο προκαλούν το τρεμοπαίξιμο της οθόνης των υπολογιστών ή της τηλεόρασης (όχι στις νεότερες οθόνες LCD).
·         Παλαιότερα υπήρχε η άποψη ότι ακτινοβολίες χαμηλών συχνοτήτων σε χαμηλές εντάσεις δεν έχουν αρκετή ενέργεια (φωτόνια) και ως εκ τούτου ο οργανισμός μας δεν θα μπορούσε να τα ξεχωρίσει από τα φυσικά ηλεκτρομαγνητικά κύματα που παράγει το σώμα του (thermal noise).
·         Ωστόσο όπως έχουν δείξει έρευνες από το 1977 (Adey και Bawin) οι οργανισμοί μπορεί να αντιληφθούν εξωγενή ηλεκτρομαγνητικά σήματα πολύ χαμηλής έντασης και να εμφανίσουν μεγαλύτερη αντίδραση σε αυτά από ότι σε ισχυρότερα.
·         Η εξήγηση του φαινομένου της κυτταρικής ενίσχυσης ενός εξωγενούς σήματος έδωσε το 1994 στους Gilbert και Rodbell το βραβείο Νόμπελ. Οι πρωτεΐνες G ενοποιούν πολλαπλά σήματα εξωτερικά των κυττάρων και ενεργοποιούν διάφορα κυτταρικά συστήματα ενίσχυσης. Εξαιτίας αυτών, ένα και μόνο φωτόνιο ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας είναι ικανό να ξεκινήσει την μαζική είσοδο ασβεστίου μέσα στα κύτταρα, ενεργοποιώντας πολλές βιολογικές λειτουργίες.
Νεότερες έρευνες
Οι περισσότερες έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί αφορούν τα εκπεμπόμενα μαγνητικά πεδία από καλώδια υψηλής / χαμηλής τάσης και άλλες πηγές.
Μέχρι σήμερα έρευνες έχουν συνδέσει τις ακτινοβολίες χαμηλών συχνοτήτων με τις αποβολές εγκυμοσύνης, το Αλτσχάϊμερ, την λευχαιμία, τον καρκίνο του δέρματος, την σκλήρυνση κατά πλάκας κ.α.
Λόγω της σύνδεσης τους με τη πρόκληση παιδικής λευχαιμίας, τα μαγνητικά πεδία έχουν καταταχθεί στα πιθανά καρκινογόνα το 1998 από το Εθνικό Ινστιτούτο Περιβαλλοντικής Υγείας των Η.Π.Α. (NIEHS) [6] και το 2001 από το Διεθνές Πρακτορείο Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC) του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας[7].
"Νέες έρευνες, δείχνουν ότι σχεδόν όλες οι μάστιγες που έπληξαν τον άνθρωπο από τον 20ο αιώνα, όπως η παιδική λευχαιμία, ο καρκίνος του στήθους, το κακόηθες μελάνωμα και το άσθμα μπορούν να συνδεθούν με τη χρήση του ηλεκτρισμού" Δρ. Samuel Milham, Ιατρικός ερευνητής εργασιακής επιδημιολογίας 
Παιδική λευχαιμία
·         Όπως αναφέρει και οδηγός της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας οι έρευνες καταγράφουν “στατιστικό διπλασιασμό των κρουσμάτων παιδικής λευχαιμίας σε παιδιά που είναι εκτεθειμένα σε μέσες ημερήσιες τιμές μαγνητικού πεδίου μεγαλύτερες των 400nT”. Η παρατήρηση βασίζεται σε έρευνα του Ahlbom.
·         Άλλη έρευνα (Greenland) κατέγραψε διπλασιασμό των κρουσμάτων λευχαιμίας με ακόμη χαμηλότερη με μέση έκθεση >300nT (τιμές >300nT δεν είναι καθόλου ασυνήθιστες σε πυκνοκατοικημένες περιοχές λόγω των υπερφορτωμένων καλωδίων χαμηλής τάσης!)
·         Έρευνα του 2005 (Draper) κατέγραψε 70% αύξηση της παιδικής λευχαιμίας σε απόσταση <200 μέτρων από καλώδια υψηλής τάσης και 23% αύξηση σε απόσταση <600 μέτρων.
·         Δεδομένου ότι τα μαγνητικά πεδία σε αποστάσεις>200 μέτρων είναι απίθανο να είναι ανεβασμένα (τουλάχιστον εξαιτίας των καλωδίων υψηλής τάσης), είναι πιθανό η αύξηση της λευχαιμίας να οφείλεται σε άλλα φαινόμενα, όπως ο ιονισμός των μικροσωματιδίων.
·         Τα υψηλά ηλεκτρικά πεδία γύρω από τις γραμμές υψηλής τάσης, φορτίζουν τα μικροσωματίδια στον αέρα (Corona Ions Effect) αυξάνοντας την πιθανότητα να επικολλήσουν στο δέρμα και τους πνεύμονες.Το πρόβλημα αυτό μπορεί να είναι σημαντικό σε περιοχές με αυξημένη ατμοσφαιρική ρύπανση (π.χ. δίπλα σε δρόμους μεγάλης κυκλοφορίας, σε εργοστάσια, σε καλλιέργειες που ψεκάζονται). Τα φορτισμένα σωματίδια μπορεί να ταξιδέψουν με τη βοήθεια του αέρα μέχρι και 5 χμ μακριά.
·         Έρευνα του Πανεπιστημίου του Bristol έδειξε ότι η ύπαρξη υψηλών επιπέδων ηλεκτρικών πεδίων χαμηλών συχνοτήτων στο χώρο, όπως συμβαίνει κοντά σε καλώδια υψηλής τάσης, αυξάνει μέχρι και 18 φορές την συσσώρευση των σωματιδίων ραδονίου στο χώρο. Τα ανεβασμένα επίπεδα ραδονίου συνδέονται με τον καρκίνο του πνεύμονα (μπορείτε να μετρήσετε εύκολα τα επίπεδα ραδονίου στο χώρο σας ενοικιάζοντας τον ψηφιακό μετρητή ραδονίου Canary).


Μελάνωμα

·         Έρευνα του 2003 (Tynes) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι “υπάρχουν στοιχεία για τη σύνδεση της έκθεσης σε μαγνητικά πεδία με το κακοήθες μελάνωμα”

Νευροεκφυλιστικές ασθένειες

·         Μετά ανάλυση του 2008 (Garcia) έδειξε σημαντική αύξηση του κινδύνου εμφάνισης Altzheimer ανάλογα με την έκθεση σε ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία.

·         Άλλη έρευνα (Feychting) συμπέρανε ότι “η έκθεση σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία χαμηλών συχνοτήτων αυξάνει τον κίνδυνο πρόωρης έναρξης της νόσου του Αλτσχάιμερ” και “μπορεί να αντιπροσωπεύει μία αργής δράσης επιρροή στην πορεία της ασθένειας».

·         Αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης αμυοτροφικής πλευρικής σκλήρυνσης (ALS ή νόσος του Lou Gehrig) κατέγραψαν οι Håkansson  και Ahlbom. Η πάθηση αυτή αποτελεί μια προοδευτική νευροεκφυλιστική ασθένεια που επηρεάζει τα νευρικά κύτταρα στον εγκέφαλο και την σπονδυλική στήλη και προκαλεί μυϊκή αδυναμία, αναπηρία και τελικά θάνατο.

Παιδική παχυσαρκία

·         Πρόσφατη έρευνα υποστηρίζει ότι "Η έκθεση της μητέρας σε υψηλά μαγνητικά πεδία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, μπορεί να είναι ένα νέος, άγνωστος μέχρι τώρα, επιβαρυντικός παράγοντας που συνεισφέρει στην παγκόσμια επιδημία της παιδικής παχυσαρκίας".

Παιδικό άσθμα

·         15% αύξηση στα κρούσματα παιδικού άσθματος για κάθε 100nT έκθεσης της μητέρας σε μαγνητικά πεδία κατέγραψε έρευνα του 2011.

Αποβολές εγκυμοσύνης

·         Τουλάχιστον δύο έρευνες έχουν συνδέσει την έκθεση των εγκύων σε ανεβασμένα μαγνητικά πεδία με τις αποβολές κατά την εγκυμοσύνη

Ποιες τιμές έκθεσης είναι ασφαλείς;

Tα επιτρεπτά από τη νομοθεσία όρια έκθεσης βασίζονται μόνο στη θέρμανση στων ιστών και θεωρούνται ξεπερασμένα λόγω της μεγάλης αύξησης των πηγών και των τιμών ακτινοβολίας αλλά και των νέων επιστημονικών δεδομένων.
Τα τελευταία χρόνια έχουν προταθεί από διάφορους επιστημονικούς φορείς νέα πολύ χαμηλότερα όρια έκθεσης, τα οποία βασίζονται σε μη θερμικές επιδράσεις των ακτινοβολιών που φαίνεται ότι οδηγούν σε επιπτώσεις υγείας. Περισσότερα για τα ασφαλή όρια έκθεσης στις τεχνητές ακτινοβολίες..
Οι περισσότεροι φορείς που προτείνουν ασφαλή όρια έκθεσης τα τελευταία χρόνια συνιστούν η μέση 24ωρη έκθεση μας να μην υπερβαίνει τα 10 Volt/m για τα ηλεκτρικά πεδία και τα 200 nT για τα μαγνητικά πεδία, τιμές που δυστυχώς δεν υπερβαίνονται συχνά μόνο πλησίον των καλωδίων υψηλής τάσης αλλά και πλησίον των καλωδίων χαμηλής τάσης, των μετασχηματιστών, ηλεκτρικών πινάκων και διαφόρων ηλεκτρικών συσκευών.
Μετρώντας τις τιμές ακτινοβολίες γύρω από εμφανείς και μη πηγές μπορείτε να αποφύγετε εύκολα υπερβάσεις στην καθημερινή σας έκθεση σε ακτινοβολίες. Δείτε αναλυτικές πληροφορίες για τους τρόπους μέτρησης παρακάτω.

Ποια η ασφαλής απόσταση από πυλώνες υψηλής τάσης;

Η ελληνική νομοθεσία ορίζει ότι η ελάχιστη απόσταση κατοικιών πρέπει να είναι 20 μέτρα για τις γραμμές υψηλής τάσης 66KV ή 150KV και 25μ για τις γραμμές υπερυψηλής τάσης 400KV.
Ωστόσο τα προτεινόμενα όρια έκθεσης σε ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες μπορεί να υπερβαίνονται και σε αρκετά μεγαλύτερες αποστάσεις.
Ανεβασμένες τιμές ηλεκτρικών πεδίων μπορεί να καταγραφούν και σε απόσταση >200 μέτρων. Ωστόσο επειδή τα πεδία αυτά συνήθως μπλοκάρονται από διάφορα γειωμένα αγώγιμα αντικείμενα όπως δέντρα, τα περισσότερα οικοδομικά υλικά κ.α. μόνο με την μέτρηση μπορούμε να διαπιστώσουμε την ακριβή επιβάρυνση.
Οι τιμές των εκπεμπόμενων μαγνητικών πεδίων εξαρτώνται από τις καταναλώσεις που εξυπηρετούν οι συγκεκριμένες γραμμές, τις αποστάσεις των ρευματοφόρων αγωγών της γραμμής κ.α. Ακριβώς κάτω και δίπλα από τις γραμμές υψηλής τάσης το πιθανότερο είναι ότι θα έχουμε τιμές μαγνητικών πεδίων πολλαπλάσιες από το μέσο όρο (70nT στην Ευρώπη σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας). Τα 200 μέτρα αποτελούν μια καλή απόσταση ασφαλείας, που εξασφαλίζει συνήθως τιμές αντίστοιχες με το μέσο όρο. Ανάλογα με τα φορτία που εξυπηρετεί η κάθε γραμμή μπορεί να έχουμε φυσιολογικές τιμές ακόμη και σε απόσταση 50 μέτρων ή μικρότερη από τα καλώδια.

Πως θα μετρήσω τις ακτινοβολίες από μετασχηματιστές και καλώδια υψηλής, μέσης ή χαμηλής τάσης της ΔΕΗ;

Μέτρηση ηλεκτρικών πεδίων
Υψηλά ηλεκτρικά πεδία εκπέμπουν κυρίως οι γραμμές υψηλής και υπερυψηλής τάσης ωστόσο επειδή γειώνονται από τα περισσότερα δομικά υλικά (εξαίρεση τα ξύλινα σπίτια) συνήθως δεν εισέρχονται στο εσωτερικό των κτιρίων και η μέτρηση τους έχει μεγαλύτερο νόημα στους εξωτερικούς χώρους.
Η αξιόπιστη μέτρηση ηλεκτρικών πεδίων σε εξωτερικούς χώρους γίνεται με τη χρήση επαγγελματικού εξοπλισμού, με τη βοήθεια εξειδικευμένου μηχανικού που θα πραγματοποιήσει Έλεγχο Ηλεκτρομαγνητικής Επιβάρυνσης στην κατοικία ή το οικόπεδο σας.
Μέτρηση μαγνητικών πεδίων
Ο πιο οικονομικός τρόπος είναι η ενοικίαση του μετρητή μαγνητικών πεδίων NFA30M της Gigahertz. Η τιμή διήμερης ενοικίασης είναι 70€ (τελική τιμή με ΦΠΑ και δωρεάν μεταφορικά από και προς το χώρο σας).
Ο μετρητής NFA30M είναι πολύ απλός στη χρήση, σας δείχνει απευθείας την συνολική τιμή μαγνητικού πεδίου με το πάτημα ενός κουμπιού και μπορεί να καταγράφει αθόρυβα τις μετρήσεις στην ενσωματωμένη κάρτα μνήμης του, δείχνοντας σας την διακύμανση των τιμών και τους μέσους όρους έκθεσης.
Εναλλακτικά μπορείτε να ζητήσετε τον Έλεγχο Ηλεκτρομαγνητικής Επιβάρυνσης

του χώρου από μηχανικό της Home Biology, που περιλαμβάνει μετρήσεις ηλεκτρομαγνητικών πεδίων χαμηλών και υψηλών συχνοτήτων και εξατομικευμένη μελέτη με ανάλυση των μετρήσεων και προτάσεις για την μείωση της έκθεσης σε τεχνητές ακτινοβολίες.


πηγή: home-biology.gr